Engelse rozen

Veel tuiniers kijken liever achteruit in plaats van vooruit. Het grote voorbeeld voor de Nederlandse tuinier is nog steeds Engeland, waar alles al een eeuw lang stilstaat of, sterker nog, achteruit gaat. De tuinen van de halfgare, ingeteelde Engelse adel, met hun romantische klimrozen en hun tot groteske vormen verminkte taxusboompjes worden hier nog altijd aanbeden, aangevuurd door de tuinbladen die de Engelse border verheven hebben tot het hoogste wat er op tuingebied te bereiken valt. Zonder ooit te vermelden dat er voor het onderhoud van zo’n tuinwalhalla een staf nodig is van twintig onderbetaalde stumpers per hectare.

Tuinlieden in Engeland worden nog vaak in natura betaald: ze krijgen van hun werkgever een karig loon, maar wèl een gratis huis, een tied cottage, zodat ze, als ze ooit van baan zouden willen veranderen, automatisch het dak boven hun hoofd kwijt zijn. De beroemde Engelse tuinen zijn op horigheid en lijfeigenschap gebouwd. Bespeurt de lezer een ondertoon van bitterheid in mijn verhaal? Dat kan kloppen; ik heb zelf als onderbetaalde lijfeigene in Engeland het tuinvak geleerd.

Maar het is niet uit rancune dat ik een waarschuwende vinger ophef tegen het planten van Nostalgische Rozen die ook wel David Austinrozen, of Engelse rozen worden genoemd. Deze rozen zijn op de markt gebracht door de Engelse kweker David Austin, die ouderwetse geuren en bloemvormen weer in de moderne roos wilde terugbrengen. Daarin is hij meer dan geslaagd en het resultaat is een nieuwe roos met een oude uitstraling en – het moet gezegd – een overweldigende geur. Voortsurfend op een golf van nostalgisch tuinieren, heeft David Austin fortuinen aan zijn rozen verdiend.

Op een plaatje zien die Engelse rozen er begeerlijk uit; alleen – in de tuin vallen ze tegen; ze zijn niet aangepast aan slecht weer en na één regenbuitje gaan de knoppen schimmelen. De dichtregel ‘Ik ween om bloemen, in de knop gebroken’ krijgt hier een nieuwe en actuele lading.

De bloemen zitten vaak aan topzware lange twijgen, die gesteund moeten worden om niet naar de grond te buigen. Veel David Austinrozen zijn ziektegevoelig – als ze niet wit zien van de meeldauw, dan zien ze wel zwart van de bladvlekkenziekte, of groen van de luis, en halverwege de zomer valt het blad meestal af. Alsof het voortijdig herfst is.

n.b. Dit artikel verscheen eerder in het AD

 

Nu heb ik niets tegen de Engelsen, de Engelse tuin, of de Engelse roos. Ik heb alleen willen illustreren dat in tuinieren, net als in alle andere bezigheden, nostalgie vaak een slechte drijfveer kan zijn. En ook dat het imiteren van tuinen uit andere landen niet automatisch tot een bevredigend resultaat leidt. De Engelse tuin hoort in Engeland. Het is als met die vakantiewijn die je op zonovergoten terrasjes aan verre kusten zo verrukkelijk kan smaken. Maar als je een fles van die heerlijke wijn mee naar huis neemt en hem op jouw eigen terras ontkurkt smaakt hij als azijn.