Maand van het natuurboek

Hoe lang geef ik nu al lezingen? Vijfentwintig jaar? Dertig? In ieder geval al een hele tijd. En ik vind het nog steeds leuk om te doen. Ik kan me ze niet allemaal meer voor de geest halen. Al die lezingen smelten in de loop der jaren samen tot één eindeloze lezing. Wat je je wel degelijk herinnert zijn de calamiteiten: de diaprojector die in brand vloog in Den Haag, de blaaskapel die in Roermond in een belendend zaaltje zo hard toeterde dat je er nauwelijks bovenuit kwam, en de lezing in Hoofddorp waar de apparatuur ontbrak zodat je een paar uur moest improviseren. En natuurlijk die keer dat je naar Texel moest, terwijl het eiland door de ijsgang in het Marsdiep bijna onbereikbaar was. En je overnachtte in de bruidssuite, de enige kamer in het hotel die verwarmd was.

De locatie maakt altijd veel uit. Een dampende zaal van een hotel of een café waar de beamer op het biljart staat is altijd sfeervoller dan een klaslokaal in een ’s avonds uitgestorven school. En in de kop van Noord-Holland zit de stemming er sneller in dan in de altijd wat terughoudende Achterhoek – zoepen en angoan: prima, maar liever niet met een vreemde snoeshaan erbij.

Het meest sfeervol is de lezing in de boekhandel, waar de boekhandelaar zijn publiek op klapstoeltjes tussen de romans en dichtbundels heeft laten plaatsnemen. Naar zo’n lezing keek ik uit, want in het kader van de Maand van het Natuurboek zou ik in april een aantal lezingen in boekhandels houden, verspreid over het land. Ik keek ook uit naar de inkomsten, want aanvankelijk verkeerde ik in de waan dat die lezingen betaald zouden worden. Totdat ik van mijn uitgever te horen kreeg dat een traktement er niet in zat. Wel zou men er bij de boekhandelaar op aandringen mijn reiskosten te vergoeden. Maar desondanks had ik er zin in. Toen kwam corona, die eerst nog de Wuhan-griep heette. De Maand van het Natuurboek werd en verschoven naar mei, en afgeslankt want de lezingen gingen niet door.

En nu is het bijna mei. Wat maakt zo’n Maand van het Natuurboek anders dan een andere maand? Anders dan, laten we zeggen, de Maand van het Spannende boek, of die van het Kookboek. Tja, de natuurboeken van Atlas-Contact worden extra onder de aandacht gebracht. Het is een hele stapel, als je ze allemaal bij elkaar ziet. En de biografie van Alexander von Humboldt is voor € 15,- verkrijgbaar. Geen geld voor een boek over de grondlegger van onze huidige opvattingen over de natuur dat leest als een trein. Een boek dat ik graag zou willen lezen is het natuurlogboek Berichten uit de vallei van Stefan Brijs die vanuit Spanje bericht hoe het daar met de natuur gesteld is. Zijn bijdragen in vogeltijdschrift De Scharrelaar smaken naar meer.

Uitgeverij Atlas-Contact heeft zich in de afgelopen jaren in ijltempo ontwikkeld tot een belangrijke uitgever van wat je het literaire natuurboek zou kunnen noemen. En ik weet het: de tuin is helemaal geen natuur – eerder het tegenovergestelde daarvan – maar toch vind ik het eervol om in dat natuurgeweld mijn eigen niche te kunnen bezetten, die van het literaire tuinboek. 

Op naar de boekhandel dus in mei, te meer omdat van ieder verkocht boek een euro aan Trees for all ten goede komt, een organisatie die wereldwijd ons geweten sust door bomen te planten. Hoe meer boeken van Van de Kaa u koopt, hoe nobeler ik mij dus voel. Wie wil daar nu niet aan bijdragen?